Historia Śląska

Drugie poszerzone wydanie przetłumaczonego przez Leszka Jodlińskiego Dziennika księdza Franza Pawlara, kapelana kaplicy pałacowej w Pławniowicach. Prowadzony dzień po dniu od 16 stycznia do 27 kwietnia 1945 r. Dziennik księdza Franza Pawlara daje  przejmujący i bardzo osobisty obraz Górnego Śląska i losów jego mieszkańców w czasie tzw. godziny zero i czasu określanego mianem Tragedii Górnośląskiej. To obraz Śląska, zamkniętego do mikrokosmosu podgliwickich Pławniowic (niem. Plawniowitz), zajmowanych przez Armię Sowiecką. Osobisty, a mimo to niemal dokumentalny obraz Pławniowic w 1945 r. Jednej z wielu górnośląskich wiosek u schyłku jednego totalitaryzmu i zniewolenia przez nowy. To epicko powściągliwa, lecz bardzo osobista relacja księdza, przede wszystkim jednak mieszkańca niemieckiej wsi. Opis postaw ludzi wobec zła, poddawania mu się lub przeciwstawiania. Świadom wyjątkowego charakteru zdarzeń w których uczestniczy, ksiądz Pawlar postanowił je wiernie opisać

Genealogia Książąt Górnośląskich w formie plakatu.

Rozmiar: 48cm x 68cm (format B2)

Papier kredowy

Koniec wojny na Śląsku w okolicach Opola. A o czym książka? Najlepiej zapowie ją autorka:

Wszystkie zdarzenia się wydarzyły albo mogły się wydarzyć, bo taki był czas. Wszystkie postacie są prawdziwe albo prawdziwe być mogły.

Jest to jednak fikcja literacka, oparta na opowieściach starych ludzi, którzy te czasy przeżyli.

Kto siebie, swoich rodziców, dziadków, pradziadków, sąsiadów, krew­nych, znajomych bliskich i dalekich w tej książce chce znaleźć, znajdzie na pewno. Pozna ich. Jeśli na naszej ziemi żył, obojętnie czy hanys czy chaziaj, czy autochton czy repatriant, rozpozna swoje miejsca, rozpozna swoich znajomych, swoich przyjaciół i wrogów.

Urodziłam się i wychowałam na śląskiej wsi jako autochtonka. Wiele lat mieszkałam w wielkim mieście, ale ciągnęło mnie do tej mojej wiochy i teraz na emeryturze siedzę tu, w tej mojej wsi.

Książkę dawno napisałam, ale nie miałam odwagi jej publikować. I dziś jeszcze tkwi we mnie ten strach autochtoński czy raczej kompleks autochtonki: nie chcę być rozpoznana. Dlatego książka została wydana pod pseudonimem LEONIA.*

Książka ukazała się w serii CANON SILESIAE - Ślōnske dzieje (nr 7).

Meandry załęskiego sportu obok bogatego materiału kronikarskiego dotyczącego działalności klubów 06 Załęże, KS Dąb i KS Baildon ukazuje koleje losu niektórych wybitnych załęskich sportowców będących u szczytu kariery pod koniec okresu międzywojennego.

Ginter Pierończyk urodził się w 1944 r. w Chorzowie. Po ukończeniu studiów na Politechnice Śląskiej w 1968 r. podjął pracę w kopalni Kleofas. W 1999 r. odszedł na emeryturę i po „restrukturyzacji” został historykiem – amatorem opisującym dzieje swej rodziny, od końca XIX w. związanej z Załężem i kopalnią Kleofas.

W 2013 r. Ginter Pierończyk zadebiutował w almanachu Marty Fox krótkim opowiadaniem pt. Wypasiona beemwica. W latach 2014 - 2017. napisał Trylogię załęską na którą składają się: Asty kasztana - 2014 r. , Synek z Familoka - 2016 r. Kleofas w życiorys wpisany - 2017 r.

II wydanie - mocno poszerzone: 282 strony zamiast 208! Dwujęzyczny spis tabel, zdjęć, ważniejszych pojęć.

Prof. Wilhelm Gorecki przybliża nam historię rozwoju przemysłu na Górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku.

Autor opisuje okres od przejęcia Śląska przez Prusy po I wojnie śląskiej (1742 r.) do początków II rewolucji przemysłowej – wynalezienie metod masowej produkcji stali besemerowskiej (1856 r.) i martenowskiej (1861 r.) oraz ich skutki dla rozwoju przemysłu światowego.

Wykazuje, iż Górny Śląsk, powszechnie kojarzony z węglem i stalą, rozwijał się inaczej. To uruchomienie produkcji cynku dało początek rozwojowi przemysłu. Cynk stał się pierwszym towarem eksportowym Górnego Śląska.

Książka ukazała się w ramach serii CANON SILESIAE - Ślōnske dzieje (nr 5A).

Wydanie polsko-niemieckie

Autorem zdjęć jest Anton Kubik (1891–1953), jedno z trzynaściorga dzieci Caroline i Paula, który był górnikiem. Fotografie sprzed stu lat odnalazł Jan A. Duda, obecny właściciel domu, daleki krewny fotografa.

Obecnie są one własnością Muzeum w Tarnowskich Górach. Fotografia stała się pasją Antona Kubika, kiedy miał kilkanaście lat. Nie wiadomo, jakim aparatem się posługiwał, ale niektóre jego zdjęcia naprawdę robią wrażenie. Miał niewątpliwy talent do fotografowania i dobrze go wykorzystał. Szczegółowo udokumentował obraz swojej wioski i jej mieszkańców (sfotografował ich w sumie 350) na początku XX wieku, ukazując socjologiczny obraz bogacących się Ptakowic. Potem, wzięty do wojska na front I wojny światowej, dokumentował także życie żołnierzy armii cesarskiej. Monika Rosenbaum (redaktor książki) i Sebastian Rosenbaum (jej mąż, współredaktor i historyk z katowickiego IPN) zachwycili się tymi zdjęciami i postarali się w Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej o ich wydanie w albumie.

Dwujęzyczny katalog do wystawy "Dziadek z Wehrmachtu. Doświadczenia zapisane w pamięci", która była wspólnym projektem Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej i Stowarzyszenia Genius Loci - Duch Miejsca.

Strony: 44

Język: polski i niemiecki

Spis treści na fotografii numer 2.

Ósmy tom sagi Alojzego Lyski "Duchy Wojny". Ten tom "Z Pszczyny do Kołymy. Odyseja górnośląska" poświęcony jest pamięci tysięcy Górnoślązaków, dla których II wojna Światowa nie skończyła się w 1945, lecz zostali na zawsze w sowieckich łagrach.

Strony: 221

Język: śląski

Historia nietuzinkowej postaci, jaką był w średniowieczu Piotr Włost (zwany też Włostowic), wpisana kontekst Śląska, Polski i Europy ówczesnego okresu.

Autor: Jan Ślósarz

Kolejna z ważnych książek o Górnym Śląsku, jaka miała premierę wiosną 2019 roku.

Właściwie wypalone cegły, jeśli uderzyć jedna o drugą, wydają dźwięczny ton i są wiśniowe, prawie bordo. Na cegłę mówiono: palcówka - bo często, ten, kto ją robił, zostawiał w niej odciski palców. Na dom potrzeba pięćdziesiąt tysięcy wiśniowych palcówek. Buduje się dla innych. Nie tylko dla dzieci i wnuków, ale dla otoczenia. Dla miejsca. Żeby nie zepsuć przestrzeni, nawiązać z nią relację, wtopić się w krajobraz. Ale dom żyje, dopóki żyje w nim człowiek.
"Kto zdążył, ten wyburzył" słyszy Dorota Brauntsch. Bo murowane domy chłopskie na ziemi pszczyńskiej z XIX i początków XX wieku wreszcie zostały uznane za zabytki, dowód kultury, a więc podlegają ochronie. Tylko że prawie wszystkie już zniknęły... I nadal znikają. To opowieść o cegle, kulturze chłopskiej, przemianie Górnego Śląska i o tym, czym jest dom. I jeszcze o idealistach, którzy próbują ocalić przeszłość. Bo jeśli nie wiesz, skąd jesteś, nie wiesz, kim jesteś.

Wojciech Szwiec na kartach opracowania przybliża czytelnikom terminologię związaną z kinematografią i amatorskim/niezależnym ruchem filmowym, pokazuje rozwój klubów filmowych i osiągnięcia poszczególnych twórców filmowych działających w naszym regionie począwszy od połowy lat 40-tych XX wieku, aż po pierwsze lata naszego stulecia . Swoje miejsce mają tu osiągnięcia jednego z pierwszych kraju Amatorskiego Klubu Filmowego "Śląsk" w którym swoją przygodę z filmem zaczynali Norbert Boronowski i Edward Poloczek. Swoje miejsce zajmuje tu historia łaziskiego klubu filmowego "Nurt" oraz mikołowskiego "iksa". Książka przybliża postaci kilkudziesięciu filmowców. Wśród nich są tez tak znane osoby jak Leon Wojtala, Franciszek Dzida, Józef Kłyk, Eugeniusz Kluczniok czy Wojciech Wikarek. W wędrówce przez pokolenia filmowców autor przedstawia czas kina celuloidowego oraz kino amatorskie realizowane w technice wideo. W ostatniej części opracowania autor pokazuje osiągnięcia młodego pokolenia, wykorzystującego w swojej filmowej działalności najnowsze technologie cyfrowe. To właśnie młodzi ludzie, jak kiedyś ich dziadkowie i ojcowie stanowią przyszłość amatorskiego ruchu filmowego. Lekko napisana opowieść o historii śląskiego kina niezależnego ilustrowana jest kilkudziesięcioma czarno białymi i kolorowymi fotografiami.

Książka Mariusza Kowolla: "Futbol ponad wszystko. Historia piłki kopanej na Górnym Śląsku. 1939-1945".

Bytom. Sierpień 1942 roku. Reprezentacja Niemiec pierwszy raz – i jedyny! – przyjeżdża na Górny Śląsk rozegrać mecz w roli gospodarza. W kadrze „Seppa” Herbergera znajdują się dwaj miejscowi herosi, Reinhard Schaletzki oraz Ernest Wilimowski, zaledwie trzy lata wcześniej rywale z boiska, z dwóch różnych stron granicy, zabiegający o pierwszeństwo na Górnym Śląsku do tego stopnia, że licytowali się nawet z przyjściem na świat. To wyjątkowe wydarzenie staje się pretekstem do snucia opowieści o losach klubów sportowych i konkretnych osób, które w mniejszym lub większym stopniu pozostawiły odcisk piłkarskiego buta na górnośląskiej ziemi w mrocznych czasach II wojny światowej. Stanowi również próbę odpowiedzi na pytanie jak to w ogóle możliwe, że w tak dramatycznych okolicznościach uganiano się za skórzaną kulą? Czy futbol wciąż był zabawą w rozumieniu zaproponowanym przez Johana Huizingę, zgodnie z którym „Nakazana zabawa nie jest zabawą”?

Dodatkowym atutem książki jest aneks – jedyny, bo pierwszy! – prezentujący listę meczów rozegranych przez Ernesta Wilimowskiego w czasie wojny.

Genealogia Książąt Górnośląskich w formie plakatu.

Rozmiar: 48cm x 68cm (format B2)

Papier kredowy

Który piłkarz Górnika Zabrze złamał w trakcie kariery aż dziewięć palców? Po czyim weselu piłkarze wracali do domów w łyżce koparki? Który trener Górnika jako element treningu stosował grę w chowanego? Dlaczego żona jednego z zawodników musiała prosić o łaskę dla męża u Władysława Gomułki? Za co zabrzańscy milicjanci musieli przepraszać piłkarzy?
„Górnik Zabrze. Opowieść o złotych latach” aż skrzy się od nieznanych wcześniej anegdot i opowieści. Autor spędził wiele godzin w archiwach, przejechał pół Europy, żeby porozmawiać z legendarnymi piłkarzami i napisał niezwykłą książkę. To nie tylko historia sukcesów jednego z najlepszych klubów piłkarskich Europy. To także niesamowita opowieść o czasach, gdy brakowało wszystkiego, a w walce o największe trofea musiała wystarczyć siła charakteru, brawura i niczym nie skrępowana radość z gry.

Seria „Górny Śląsk w Polsce Ludowej”, ukazująca się pod red. Adama Dziuroka i Bernarda Linka stanowi próbę syntetycznego i przystępnego opracowania różnych aspektów najnowszych dziejów regionu. Drugi tom nosi podtytuł „Przywódcy – bohaterowie – wrogowie” i zawiera czternaście esejów historycznych, poświęconych osobistościom powojennego życia społecznego, podzielonych na trzy tytułowe grupy.

• Redakcja: Adam Dziurok, Bernard Linek
• Rok wydania: Opole 2018
• Liczba stron: 328

Górny Śląsk. Atlas dla dzieci” to wydawnictwo wyjątkowe i niezwykłe, dzięki któremu najmłodsi oraz ich rodzice wybiorą się w fascynującą wyprawę po Górnym Śląsku, leżącym dziś zarówno w opolskiej części, katowickiej jak i po czeskiej stronie, który został zaprezentowany na 22 kolorowych planszach.

Publikacja jest swoistym przewodnikiem po kulturze, historii i geografii wielokulturowego i ze wszech miar ciekawego regionu. Na każdej z 22 kart atlasu czekają na czytelników wybitne postaci kultury, nauki czy techniki, bohaterzy legend i podań, nieznane lub zapomniane miejsca, i budowle, charakterystyczne dla regionu rośliny oraz zwierzęta, czy też smakowite, śląskie potrawy. Kolorowe mapy i ilustracje oraz ciekawe, i skondensowane opisy zachęcają zarówno do oglądania, jak i do czytania. Każda strona atlasu to okazja do odkrycia kolejnej z ekscytujących tajemnic Górnego Śląska.

Książka w twardej oprawie, dwujęzyczna (polski i niemiecki)

Autorzy: Sebastian i Monika Rosenbaum

Polska, druga połowa lat osiemdziesiątych. Upadek, beznadziejność, odrealnienie. Do naprawy rzeczywistości przystępują dziesięciolatki z górnośląskiego blokowiska i ich idole – piłkarze Ruchu Chorzów.

1989 to ciepła i zabawna opowieść o pasji, marzeniach, ambicji i sile lokalnej wspólnoty. Lekkie i zręczne połączenie wspomnień i historycznego eseju.

Grzegorz Kopaczewski, rocznik 1977, politolog, autor powieści Global nation. Obrazki z czasów popkultury i Huta.

Książka ukazała się w ramach serii CANON SILESIAE - Ślōnske dzieje (nr 9).

Historyczna Książka roku 2019 w plebiscycie "Historia Zebrana" portali Histmag.org i granice.pl