Publikacje

SPIS TREŚCI 

Michał Lis –Wstęp

Od redakcji

• Aleksandra Trzcielińska-Polus – Symbolika powojennych uregulowań granicy polsko-niemieckiej w kontekście gestu kanclerza Willy’ego Brandta
• Zdeněk Jirásek – Stosunki czesko-niemieckie po roku 1990 na terenach przygranicznych
• Grzegorz Balawajder – Ewolucja funkcji granicy polsko-niemieckiej jako wyraz rozwoju dobrosąsiedzkiej współpracy po 1989 roku
• Józef Szymeczek – Zaolzie jako przykład dobrego współżycia sąsiedzkiego Czechów i Polaków
• Rafał Bartek – Mniejszość niemiecka jako pomost dla polsko-niemieckiej współpracy w 30-lecie traktatów

Aneksy

Tom pokonferencyjny: "Colloquium Opole 2022. Obywatelstwo, tożsamość, wielokulturowość. Śląskie doświadczenia ochrony praw mniejszości narodowych"

Strony: 264

Historia nietuzinkowej postaci, jaką był w średniowieczu Piotr Włost (zwany też Włostowic), wpisana kontekst Śląska, Polski i Europy ówczesnego okresu.

Autor: Jan Ślósarz

Księga Raziela to niekonwencjonalna opowieść o walce dobra ze złem w kontekście przejęcia tajemniczego skarbu, który przez wieki rozpalał ludzką namiętność, a który na finale objawił się na Śląsku. To również opowieść o niezwykłej postaci zwanej Diabłem z Rudy, mającej zasadniczy wpływ na rewolucję industrialną w tej części Europy. Księga Raziela to magiczna podróż tkwiąca korzeniami w prozie Michała Bułhakowa, Jorge L. Borgesa i Umberta Eco.

Intensywna ta proza wykręca nam głowę. Naprawdę trudna. Czyni z nas śląskich alchemików, którzy niczego już w nic nie przetopią, ale jedynie zabawiają się starymi pismami na emeryturze, udając, że odcyfrowują jakieś tam metafizyczne wersety. Ale także tułaczy, którzy dalej nie wiedzą, dalej nie rozumieją. I nie radzę starać się wszystkiego zrozumieć. Zróbcie jedno: zaprzyjaźnijcie się z Razielem. Trzeba się modlić na Śląsku: Aniele Razielu, stróżu nasz…

Zbigniew Kadłubek (ze wstępu)

Myślã czynsto ô mojich starkach i starzikach – ô tyj rzyce dusz i gynōw – i jak profesōr Bynedykt Kouska starōm sie pamiyntać, że kożdy czowiek je jak głōwnŏ wygranŏ w loteryji, i to ku tymu w takij, w keryj wygrywŏ jedyn los na teragigamegamulticyntylijōny. Myślã czynsto ô tych bauerach i bergmanach, krankynwerterach i torszrajberach, huzarach i muszketerach, młynŏrzach, kamiyniŏrzach i kowŏlach, ô tych zŏwitkach i bynkartach, słepŏkach i fechciŏrzach. Niyrŏz – jak Kenneth White w "Familijnyj alchymiji" – zaziyrōm przi tym do zdrzadła. I tak jak ôn niy przestŏwōm sie dziwić.

- Ze wstympu

MIROSŁAW SYNIAWA urodziōł sie w roku 1958 w Chorzowie. Do terŏzka wydali my dwa tōmy poezyj tumaczōnych ôd niego na ślōnski i jedyn rōman, kery napisoł po polsku. Tyn rŏz prezyntujymy jego włosne wiersze, w kerych rozprawiŏ ô swojich przodkach. Rychtuje, jak nōm pedzioł, dwa nowe rōmany – jedyn po polsku i jedyn po ślōnsku – a ku tym nastympny tōm ślōnskich wierszy, kery mŏ sie mianować (blank niy po ślōnsku) "Mappa mundi".

Ponad 400 stron gramatyki śląskich czasowników (pierwsza część obejmuje czasowniki od A do P) przygotowana przez Andrzeje Szczeponka.

Spis treści na 2 zdjęciu.

Druga część Śląskiej trylogii Evy Tvrdej (po "Dziedzictwie")

Miażdżące ramię wielkiej historii sięga w XX wieku po wiele śląskich miejscowości. W tym po małą przygraniczną wioskę Třebom zamieszkiwaną przez Niemców, Ślązaków i Czechów. Zmieciona prawie z powierzchni ziemi staje się symbolem przemian, jakim podlegał Górny Śląsk w ciągu ostatnich stuleci.

Edeltraud wraca po latach do rodzinnej wsi, z której została wysiedlona. Wspomnienia ożywają, przenosząc czytelnika do lat 30. i 40. XX wieku, czasu trudnych wyborów, niemożliwych do podjęcia decyzji, naznaczonych przez politykę, wojnę, przemoc i nienawiść.

Ludmila, wołyńska Czeszka przesiedlona z terenów Ukrainy na Śląsk stara się odnaleźć w powojennej rzeczywistości, zamieszkując wraz z rodziną dom po Edeltraud i jej bliskich. Jednak spokoju nie dają jej ani wspomnienia wydarzeń na Wołyniu, ani niechęć czeskiego społeczeństwa, którego norm „czystości” nie spełnia.

Historie kobiet z różnych miejsc, które splata współdzielony, choć w innych porządkach czasowych i geopolitycznych, dom. Historie wyjątkowe, ale też jedne z wielu. Odnajdziecie w nich pamięć swoich babek i prababek, świadkiń XX wieku.

Książka ukazała się w serii CANON SILESIAE - Ślōnske dzieje (nr 14).

Po wydaniu szkocko-ślōnskego wyboru wierszy Roberta Burnsa „Spōmnijcie se Tamowã klaczkã” (2016), historyczno-synsacyjnego rōmanu „Nunquam otiosus” (2017) i poetyckego tōmika „Cebulowŏ ksiynga umartych” (2018), wrŏcōmy sie do piyrszyj wydanyj u nŏs ksiōnżki Mirka Syniawy, antologije tumaczyń „Dante i inksi” (2014). Tera dodatkowo we twardej ôprawie!

Ksiōnżka „Dante i inksi, i jeszcze inksi” niy je atoli ajnfachowōm reedycyjōm – w piyrwszym wydaniu mieli my wiersze ôd 25 poetōw tumaczōne z 14 jynzykōw, a do tyj edycyje wkludzōne sōm wiersze ôd 39 poetōw tumaczōne z 20 jynzykōw. Z mian, kerych niy było w wydaniu z 2014 roku, w piyrszyj raji trza spōmnieć Hōmera, Katullusa, Han Shana, Matsuo Bashō i Bolesława Leśmiana. Ôkrōm wierszy ôd tych i inkszych poetōw nowościōm sōm sam tyż poetycke utwory ze staroindyjskij „Rigwedy” i starochińskij „Ksiyngi Pieśni”. 

200 lat opatentowania nazwy "Cement portlandzki", który to produkt zmienił oblicze XIX-wiecznego świata oraz 150-lecie jednej z pionierskich cementowni Europy w Zakrzowie pod Opolem - to dwie ważne rocznice, które dla Teresy Kuduby stały się okazją do zaprezentowania początków rozwoju opolskiego przemysłu cementowego. Śląsk Opolski to europejskie zagłębie białego górnictwa. Na przełomie XIX/XX w. działało tutaj aż 11 fabryk cementu portlandzkiego. Współcześnie istnieją dwie: najstarsza w Europie "Odra" i najnowocześniejsze w Europie "Górażdże".

Książka Teresy Kudyby jest niczym kapsuła czasu, która przenosi nas do Opola, które było europejskim centrum cementu. Przybliża fakty o czasie rozkwitu przemysłu cementowego, w którym opolskie fabryki miały ogromny udział. Książka "Dawne cementownie Śląska Opolskiego" jest też apelem by chronić to dziedzictwo, rozwijać wiedzę o historii tej ziemi i ludziach, którzy ją tworzyli. Jest także wspaniałym dowodem rangi Opola i Opolskiego na mapie historii rozwoju technologii wydobycia i wytwarzania cementu na świecie.

„Dolny Śląsk. Atlas dla dzieci” to wydawnictwo, dzięki któremu najmłodsi oraz ich rodzice wybiorą się w fascynującą wyprawę po Dolnym Śląsku, leżącym dziś w obrębie trzech polskich województw: dolnośląskiego, lubuskiego i opolskiego. Niewielkie jego obszary znajdują się również w województwie wielkopolskim. Nie zapominajmy również o niemieckiej części Dolnego Śląska.

Atlas ten jest niepowtarzalnym przewodnikiem po kulturze, historii i geografii wielokulturowego i nadzwyczaj interesującego regionu. Na każdej z 22 kart atlasu czytelnicy znajdą wybitne postaci kultury, muzyki, nauki oraz techniki, bohaterów legend i podań, budowle, rzeźby, zapomniane lub nieznane miejsca, charakterystyczne dla regionu rośliny oraz zwierzęta czy też ważne dla regionu wydarzenia historyczne. Każda karta ukazuje jedno lub więcej miast, podobnie jest w przypadku powiatów. Barwne mapy i ilustracje oraz ciekawe i zwięzłe opisy zachęcają zarówno do oglądania, jak i czytania. Każda plansza tego wydawnictwa inspiruje do wybrania się w ekscytującą podróż po Dolnym Śląsku.

Po piyrszy rŏz powieść Szczepana Twardocha po ślōnsku!

Drach we przekładzie Grzegorza Kulika

we szumnyj interpretacyi Dariusza Chojnackiego

Saga familijnŏ? Wielkŏ ôpowieść ô Ślōnsku? A możno powieść totalnŏ, co uciykŏ wszyjskim kategoryzacyjōm?

„Tłumaczenie Dracha na śląski etnolekt to próba zmierzenia się ze śląskością i uniwersalnością tej powieści. Paradoksalnie śląska wersja Dracha staje się probierzem jej śląskiego odniesienia dziejowego.

Przekład Grzegorza Kulika budzi podziw! Drach stał się ważną książką dla wielu Górnoślązaków – również dla mnie”. prof. Zbigniew Kadłubek

„Górny Śląsk Twardocha jest prawdziwy bolesną wręcz brutalnością i nieraz wręcz wulgarnością połączoną ze specyficznym etycznym kodeksem, z którego wychowani tutaj ludzie nigdy nie rezygnują, nawet jeżeli znajdują się na granicy upodlenia. Gratuluję autorowi odwagi”. prof. Ryszard Kaczmarek

Ta książka to po prostu jazda po bandzie. Długie, porypane gitarowe solo grane do publiki tyłem.

Chcecie rodzimego superbohatera? Nie ma sprawy. Weźcie na przykład takiego mieszkańca Katowic, Ryśka Zwierzchowskiego. Podstarzały rockman o niewyparzonej gębie, którego dieta to piwo, fajki i kebaby, największa pasja to muzyka, a jedyny przyjaciel to emerytowany górnik. Może być? Świetnie. To teraz walnijcie w niego piorunem.

Obdarzony nadprzyrodzonymi mocami Rysiek musi poradzić sobie z nowymi wyzwaniami: opinią publiczną, policją, kibicami, serią dziwnych przestępstw, krakowskimi mimami i tradycjami pewnej brytyjskiej rodziny. Czy im podoła? Czy zostanie przy tym sobą? A może zmieni się w kogoś bardziej superbohaterskiego?

Jakub Ćwiek zaprasza do energetyzującej opowieści podanej w gęstym polskim sosie, doprawionym pikantnym humorem i satyrą na naszą współczesną rzeczywistość. To prawdziwie szalona, komiksowo-rockowa jazda bez trzymanki!

***

Chciał parsknąć, ale skrzywił się tylko - liliputy zasuwające tam i z powrotem jak szkolna wycieczka na zakopiańskich Krupówkach robiły się coraz bardziej bezczelne, a w ustach czuł posmak, jakby całował się niedawno z jakąś baterią. Albo dał się nakarmić metalowym lizakiem.

- Co ci je? - zapytał Alojz. - Bo wyglondosz jak czi ćwierci do śmierci.

Rysiek podjął kolejną próbę otwarcia oczu. Znowu okupioną bólem i, jak się okazało, bezowocną.

- Co mi się stało? - zapytał.

- Wersja dugo czy krótko?

- Krótka.

- Pieron cie ciulnoł.

Książka Bernarda Linka o tworzeniu grup narodowych i wytyczaniu granic na XX-wiecznym Górnym Śląsku.

Strony: 376

Oprawa: miękka

Spis treści:

Książka przygodowo-historyczna. Opowieść o przyjaźni, miłości, wojnie i Górnym Śląsku, osadzona w realiach przełomu XIX i XX wieku. Prawdziwe postacie łączą się z fikcyjnymi, tworząc barwny kobierzec, po którym ślizga się kanwa tej powieści, w której główną osią jest mityczna postać mnicha Shaolin. To właśnie on i jego wychowankowie nadali książce jej tytuł. Czy to możliwe, że niepozorny gwardzista cesarza Chin, po niezliczonych wędrówkach przez świat dociera na Górny Śląsk i tam staje się ojcem duchowym, najpierw gruzińskiej księżniczki, a potem dwóch wyrostków, których przyjaźń zdaje się rozsadzać społeczne granice?

Fabuła pisana po polsku, dialogi po śląsku.

Książka Andrzeja Adamczyka „Dzieje Górnictwa w Orzeszu” to prawdziwa perełka czytelnicza dla wszystkich pasjonatów lokalnej historii naszych okolic.
Autor ceniony pasjonat badania dziejów górnictwa wykonał ogromną pracę dla przybliżenia czytelnikom historii górnictwa w rejonie Orzesza.
Stowarzyszenie Miłośników Miasta Orzesze wspiera wszelkie działania promujące historię, kulturę naszej Małej Ojczyzny. Z wielką radością oddajemy do rąk czytelników to cenne wydawnictwo, które poszerza wiedzę o osiągnięciach, pracy i dziejach naszych przodków.