Stōnd. Wiersze ślōnske - K Kokot

Tomik poetycki „Stōnd. Wiersze ślōnske” Krzysztofa Kokota to literacka podróż w głąb śląskiej tożsamości, zapisanej w codzienności, tradycji, a przede wszystkim języku. Autor prowadzi czytelnika przez tradycje (Barbórka, rodzinne świętowania z kołoczem czy bożonarodzeniowe Dzieciōntko), splatając osobiste wspomnienia z pamięcią zbiorową. Wiersze utrwalają miejsca i chwile – od Nikiszowca po śląskie familoki – tworząc wielowymiarowy portret regionu, w którym sacrum religijne przenika się z rytuałem dnia powszedniego.

„Stōnd” jest poezją osadzoną w języku śląskim, co nadaje jej niezwykłej autentyczności i muzyczności. Kokot nie tylko dokumentuje język i zwyczaje, lecz także przekształca je w uniwersalne symbole przemijania, bliskości i wspólnoty. To poezja intymna i wspólnotowa zarazem – liryczna, a przy tym zakorzeniona w rzeczywistości, która znika na oczach kolejnych pokoleń. Tomik stawia pytania o znaczenie pamięci i korzeni w świecie, który coraz szybciej traci lokalne odrębności. Uczy, że „stąd” – czyli bycie zakorzenionym – nie ogranicza, ale wzbogaca i otwiera na głębsze rozumienie własnej tożsamości. „Stōnd” ma wartość nie tylko literacką, ale też kulturową: pielęgnuje śląską mowę, tradycję i duchowość, jednocześnie zapraszając do refleksji nad tym, co wspólne i ponadczasowe.

Strony: 72

Wiyrsze Kokota smakujōm kej sznitka z bajlagōm, kero sie jy przi stole w dōma, kaj familijo przy feście. Niby sie wadzōm, nale widać, co majōm sie ku sia. Bo choć żodyn niy gro na cyji, słyszy sie muzyka, kero wcisko sie z placu, na kerym wszysko gro. Czasym zaś smakuje kej gorzke kakauszale z mlykiym ze sznitkōm pomazanōm masłym i posypanōm cukrym w niydziela na śniodanie przi zwōnach kościōła, kere rychtujōm nos do nieba. No ja, wiyrsze Kokota som kej wiyrsze Kokota, chopa ôd nos, co choć je aptykorzym, niy wcisko nōm medykamyntōw, ino dowo luftu, coby my sie mogli trocha pofurgać.

 Krystian Gałuszka