Nowości

[…] nie tylko utrwala on to, co jeszcze w Katowicach zostało uchowane, ale przywołuje zakłady pracy, o których już całkiem zapomniano, nie zdając sobie sprawy jaki był ich wkład w powstanie tego miasta

Piotr Gerber – prezes Fundacji Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska

Przeglądam z uznaniem jej strony […] Bez podobnych prac, za którymi stoi żmud

Okazały i piękny album pt. Domy i gmachy Katowic jest jedyną przekrojową publikacją o Katowicach – duża gratka dla architektów, miłośników miasta, Śląska, historii.

[…] Dostaliśmy kompendium dziejów Katowic inkrustowane setkami ilustracji, map, grafik, obrazów czy fotografii

Michał Smolorz, publicysta – Gazeta Wyborcza

Leży przede mną ta kartka papieru, ale zanim coś tam napiszę o ulicach i placach, wyobrażam sobie baśń, piękną, słowo daję, a w dodatku prawdziwą. […] Bohaterem tej baśni jest miasto, które powstało z niczego, niemal z dnia na dzień. W każdym razie jak na miasto – błyskawicznie.

Fragment wstępu – Henryk Waniek, malarz, grafik i publicysta

Autorzy: Michał Bulsa (tekst) Grzegorz Grzegorek (kreacja i redakcja) Piotr Tabaczyński oraz J. Galusek, M. Bulsa, G. Grzegorek, B. Witaszczyk i inni (zdjęcia) Henryk Waniek (wstęp)

Album prezentuje wszystkie chrześcijańskie parafie i kościoły znajdujące się na terenie Katowic. Układ treści wynika z chronologii, w której za datę najważniejszą uznano moment, gdy powstała wspólnota poprzez erygowanie parafii, wydzielenie kuracji czy utworzenie lokalii, ale też poprzez utworzenie dla części parafian – a więc wyodrębnionej grupy – miejsca wspólnej modlitwy: kaplicy czy oratorium. Rozwój struktury Kościoła – powstawanie parafii na terenie miasta pokazują schematy w formie drzewa genealogicznego. Przybliżono uwarunkowania powstania parafii: historyczne, urbanistyczne, demograficzne itp., opisano kościoły – ich projekty, budowę, wystrój.Po raz pierwszy podjęto trud opisania krzyży i kapliczek przydrożnych w poszczególnych parafiach, wzbogacono opisy parafii omówieniem innych obiektów sakralnych jakie na ich terenie się znajdują, Jest też chyba po raz pierwszy podane zestawienie katowickich proboszczów od 1821 roku do chwili obecnej. Co ważne każdej z parafii i każdemu kościołowi przypisano zestaw danych (dane teleadresowe, liczba parafian, daty odpustów, projektant i budowniczy kościoła, projektant i wykonawca wystroju, powierzchnia, kubatura itp.). Wszystkie te informacje ilustrowane współczesnymi zdjęciami Piotra Tabaczyńskiego, zdjęciami archiwalnymi, zdjęciami makiet i wizualizacji, schematami i rysunkami projektów architektonicznych.

Pozycja pionierska i oryginalna w skali górnośląskiej autorstwa Piotra Siemko.

„Autora wyróżnia (…) wysoko zaawansowana umiejętność analizy materiału ikonograficznego (…) oraz imponująca znajmość piśmiennictwa regionalnego, a za jego pośrednictwem dziejów lokalnych. (…) Autor bezbłędnie zrekonstruował zapomniane dzieje własności ziemskiej w ziemi gliwickiej (…)

Należy podkreślić oryginalność i pionierskość w skali górnośląskiej monografii architektury dworskiej mikroregionu Gliwic. Książka dra Piotra Siemko z całą pewnością spotka się z zainteresowaniem kilku zupełnie różnych grup odbiorców i co ważne, jest pracą, do której czynione będą odwołania przez długie dziesiątki lat

Futurystyczno-nostalgiczna powieść z Ziemi Hulczyńskiej, śląskich przedmieść Ostrawy:

Unia Europejska przekształca się w państwo federalne. W Polsce niespodziewanie ogromny sukces wyborczy odnoszą śląscy separatyści. Ich liderka zostaje w tajemniczych okolicznościach zamordowana. A co z tym wszystkim wspólnego ma stary Johan i jego oczko wodne na przedmieściach Ostrawy? Czy w cieniu wielkiej polityki i futurystycznej kolejki linowej jest miejsce dla huciŏrza, co ô żŏdnyj nŏrodowyj świadōmości nic niy wiy? Wciągająca transgraniczna śląska opowieść z niedalekiej przyszłości. 

Petr Čichoň – ur. 1969, poeta, prozaik i muzyk z ostrawskimi korzeniami, od lat mieszka w Brnie, gdzie prowadzi własne biuro architektoniczne. Chwytając za pióro wciąż powraca do hulczyńskiego hajmatu. Swoje wierze publikował m.in. w czasopismach Tvar, Host, Box, Nové knihy, Labyrint, Signum. Zapisał się na literackiej mapie regionu czesko-niemieckim tomikiem poetyckim Pruské balady – Preussische Balladen (2006), a także Slezským románem (Śląska powieść, 2011), w którym pochylił się nad skomplikowanymi losami Hulczynian w trakcie drugiej wojny światowej oraz wykorzystał wątki oparte na historii Hansa Kammlera, inżyniera w służbie SS odpowiedzialnego m.in. za prace nad Wunderwaffe. W wydanej w 2020 roku powieści Lanovka nad Landekem przenosi nas na peryferia ziemi hulczyńskiej, które wchłonęła Ostrawa.

Recenzja na podstawie czesko-śląskiego wydania tutaj.

Jest lato 1796 roku, z cesarskiej Pragi w popłochu uchodzi, kto może, szerzą się bowiem pogłoski o zbliżaniu się wojsk francuskich. Anonimowy autor — o którym dowiadujemy się tylko tyle, że studiował poezję, a w dzieciństwie grał w piłkę pod murami Pragi — również opuszcza stolicę, ale z całkiem innego powodu: by odbyć wyprawę w góry. Jej trasa będzie wiodła m.in. przez Kosmonosy, Liberec, Libverdę, Mirsk, Jelenią Górę, Szklarską Porębę, Kowary, Kamienną Górę, Adršpach, Trutnov, Velką Upę, aż po serię baud karkonoskich, gdzie autor podejmie dwukrotną próbę wejścia na Śnieżkę. Giętkość języka, plastyczność opisów, rozliczne anegdoty, ale też refleksje na tematy ogólniejsze i poważniejsze, mnogość informacji faktograficznych z pierwszej ręki, a także spotkania z ludźmi — m.in. właścicielem Unięcic-Pobiednej A.T. von Gersdorfem czy przyrodnikiem i wynalazcą K.A. von Meyerem — wszystko to czyni z Podróży w Karkonosze… lekturę tyleż literacko i estetycznie wysmakowaną, co wartościową poznawczo. Śledząc perypetie autora i jego towarzyszy podróży (wśród których — jak sugerujemy — jest słynny przyrodnik i autor przewodników Josef Karl Eduard Hoser), poznajemy realia epoki, a zarazem uzyskujemy bezpośredni wgląd w sposób myślenia, psychologię i poglądy człowieka z końca XVIII wieku, co pozwala nam dowiedzieć się też czegoś o sobie. Książka ukazuje się jako czwarta pozycja w serii Navigare Necesse Est, w ramach której publikujemy historyczne relacje podróżne związane ze Śląskiem i Sudetami.

Johann Christoph Friedrich GutsMuths, Moja podróż po ojczyźnie: z Turyngii w Góry Olbrzymie aż po źródła Łaby i przez Czechy w Góry Kruszcowe. Z przystankami w Erfurcie, Lipsku, Dreźnie, Budziszynie, Zgorzelcu, Bolesławcu, Cieplicach, Jeleniej Górze, Hostinném, Turnovie, Pradze, Teplicach i Freibergu (1796). Wybór

Książka stanowi relację z wyprawy odbytej przez „dziadka współczesnej gimnastyki” Johanna Christopha Friedricha GutsMuthsa (1759–1839) w towarzystwie grupy uczniów w 1796 roku. Wraz z autorem odwiedzimy m.in. Bolesławiec, Świeradów, Szklarską Porębę, Cieplice, Jelenią Górę, Adršpach, Hostinné, Turnov, Pragę, Teplice i Freiburg, a także powędrujemy przez Góry Izerskie i Karkonosze, poznając ich mieszkańców i zakątki niedostępne dziś dla ruchu turystycznego; szczególne emocje przeżyjemy, schodząc po stromej skalnej ścianie w głąb Łabskiego Kotła wzdłuż wodospadu Łaby. Zajrzymy też do zakładów przemysłowych — witriolejni (wytwórni kwasu siarkowego) w Szklarskiej Porębie, kopalni cyny w Cinovcu i srebra we Freibergu, rtęciowni srebra w saskim Halsbrück. Całości dopełniają kolorowe ilustracje autorstwa grafika z epoki, Daniela Bergera.  Książka ukazuje się w serii Navigare necesse est — historycznych relacji podróżniczych z obszaru Sudetów, Śląska i okolic.