Nowości

Uwaga: Wysyłka od 18 grudnia 2018!

Świętochłowice. Rok 1934. Właściciel restauracji „U Mally’ego” - Georg Salzmann - tonie w długach. W efekcie popełnia samobójstwo. Policja przeprowadza szybkie śledztwo i zamyka sprawę. Wierzyciele zostają z niczym. „U Mally’ego” zaczynają się tajemnicze kradzieże. Miejscowy radca prawny Adolf Jendrysek nie wierzy w policyjną wersję wydarzeń. Rozpoczyna prywatne śledztwo.

Marcin Melon o "Sprawie Salzmanna":

Wiela jo bych dōł, coby dwajścia lot do zadku szło poczytać tako ksiōnżka… Ksiōnżka, keryj akcyjo niy zasmyczy Wos do Nowego Jorku, Warszawy abo inkszego Gran Chaco. Tukej rajzujymy w czasie, na Ślōnsk, po kerym drałowali nasze starziki, blank inkszy niż tyn nasz, chocioż przeca naôbkoło te same chaupy. Tyn Hajmat, kery znocie z ôsprowianio ōumy i ōupy, u Moniki Kassner zaś żyje, a downe Ślōnzoki sōm blank na nos podane: tyż sōm miyndzy nimi gizdy lagramyncke i bohatyry, kere czegoś szukajōm we swojim żywobyciu, chocioż same jeszcze ani niy wiedzōm czego. Kej ftoś Wos pyto na tako rajza w czasie, to niy ma ani co sie zastanawiać, ino włazić do tyj machiny i jadymy na Ślōnsk 1934. Zoboczycie jak sam tukej było za starego piyrwyj i eli richtiś wszysko było lepsze jak dzisiej.

Wysłka od 13 grudnia 2018

Myślã czynsto ô mojich starkach i starzikach – ô tyj rzyce dusz i gynōw – i jak profesōr Bynedykt Kouska starōm sie pamiyntać, że kożdy czowiek je jak głōwnŏ wygranŏ w loteryji, i to ku tymu w takij, w keryj wygrywŏ jedyn los na teragigamegamulticyntylijōny. Myślã czynsto ô tych bauerach i bergmanach, krankynwerterach i torszrajberach, huzarach i muszketerach, młynŏrzach, kamiyniŏrzach i kowŏlach, ô tych zŏwitkach i bynkartach, słepŏkach i fechciŏrzach. Niyrŏz – jak Kenneth White w "Familijnyj alchymiji" – zaziyrōm przi tym do zdrzadła. I tak jak ôn niy przestŏwōm sie dziwić.

- Ze wstympu

MIROSŁAW SYNIAWA urodziōł sie w roku 1958 w Chorzowie. Do terŏzka wydali my dwa tōmy poezyj tumaczōnych ôd niego na ślōnski i jedyn rōman, kery napisoł po polsku. Tyn rŏz prezyntujymy jego włosne wiersze, w kerych rozprawiŏ ô swojich przodkach. Rychtuje, jak nōm pedzioł, dwa nowe rōmany – jedyn po polsku i jedyn po ślōnsku – a ku tym nastympny tōm ślōnskich wierszy, kery mŏ sie mianować (blank niy po ślōnsku) "Mappa mundi".

„Miejsce” dzieje się w końcu lat  70-tych XX wieku.  - to historia o poszukiwaniu swego miejsca na ziemi. To opowieść o śląskiej codzienności - niby takiej szarej, PRL-owskiej - ale tak naprawdę barwnej i metafizycznej.

Fabuła w języku polskim, dialogi po śląsku.

Wojciech Szwiec ur. w 1978 roku. Kulturoznawca. Niezależny twórca filmowy i animator kultury. Trzykrotnie został laureatem konkursu literackiego na jednoaktówkę po śląsku. Autor książek i artykułów poświęconych filmowcom amatorom. Filmy krótkometrażowe realizowane przez Szwieca osadzone są głównie w tematyce śląskiej, niektóre można oglądać w internecie np.: „Miejsce”, "Czas zatrzymany Czas poruszony”. „Beboki mopliki i klamory”, „Misja Wolnego”, „Dieter Niebieski” czy „Cyklizm po śląsku”. Za swoje produkcje zdobył ponad 30 nagród na festiwalach filmów niezależnych w całym kraju. 

Długo oczekiwana saga rodu Niedobów pióra Andrzeja Niedoby, uznanego wiślańskiego twórcy i dziennikarza. Na dwustu stronach autor z charakterystyczną swadą opisuje rodzinne dzieje od czasów sprzed wybuchu I wojny światowej aż do lat najnowszych. W tle rodzinnych radości i dramatów toczą się wielkie dzieje, a bohaterowie sagi często powracają do Olzy, gdzie odbija się cały XX wiek ze swoim chaosem, jaki dotknął ziem Śląska Cieszyńskiego i terenu zwanego Zaolziem.

Autor nie bawi się w polityczną poprawność i rodzinne dzieje opisuje wprost, co na pewno jest wyrazem szczerości. Publikację zdobią archiwalne zdjęcia, a odpowiednia technika składu i druku przyjazna jest także starszemu Czytelnikowi. „Rzeka niepokorna” to przepiękny pejzaż najmniejszej z ojczyzn: ziemi, która powstała z uśmiechu samego Boga.

Pieśni nadodrzańskie ze zbiorów Adolfa Dygacza

Na płycie znajdują się autorskie opracowania śląskich pieśni ze zbiorów Adolfa Dygacza, pochodzących z okresu od około XVI wieku do lat 30. XX wieku. Pieśniczki w swej treści obrazują różne etapy i sprawy ludzkiego życia - od narodzin do śmierci. Utwory zostały zarejestrowane w Studio Polskiego Radia Katowice z udziałem znakomitych muzyków i serdecznych osób. W prawie wszystkich nagraniach towarzyszył Grzegorzowi Płonce multiinstrumentalista Tomek Drozdek. W kilku utworach zagrali Jacek Dzwonowski - skrzypce, Zygmunt Pinkawa - akordeon, Patryk Filipowicz - gitara oraz Mateusz Gremlowski - kontrabas. Na płycie zaśpiewali (w dwóch utworach) - Koło Miłośników Śląskiej Pieśni z MDK "Ligota" oraz zespół "Mali Ligocianie" ze Szkoły Podstawowej nr 34 w Katowicach Ligocie. Realizatorem nagrań był Iwo Dowsilas.

Na okładce i płycie wykorzystano akwarele Grzegorza Chudego.

Może także dlatego z taką satysfakcją, a chyba i dumą, z końcem roku 2015 oznajmiliśmy „Urbi et Orbi”, że Katowice uzyskały tytuł Miasta Muzyki UNESCO i tym samym zostały włączone do prestiżowej Sieci Miast Kreatywnych. Zaproponowany tu zestaw tematów, ubranych w formę szkiców, artykułów publicystycznych, reportaży i felietonów, bezwiednie – niejako sam z siebie – ułożył się w serię dowodów, zaświadczających, że zdobycie tego zaszczytnego tytułu nie było li tylko efektem zabiegów dyplomatyczno-marketingowych. Ba, nawet powstanie olśniewającej siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia stanowiło co najwyżej argument dodatkowy, nie rozstrzygający. Po prostu – Katowice, choć są miastem relatywnie młodym, a ich niełatwa historia bynajmniej nie sprzyjała konsolidacji środowisk artystycznych, były, a tym bardziej teraz są, wręcz przepełnione muzyką wszelaką. Właśnie ta różnorodność form i gatunków zadziwia. Skąd się wzięła? Z powietrza? Bo przecież nie została wymyślona. Parę odpowiedzi tu pada, i pewnie to ciekawe, że udzielają ich nie tylko muzykolodzy, ale przede wszystkim poeci, reportażyści i literaturoznawcy – tak tu dobrani, by nikt nie miał wątpliwości, że w ich życiu świat dźwięków i nut zlał się w jednię z materią słów i znaczeń. Mam świadomość, że ledwie zdołaliśmy dotknąć fenomenu śląskiej (i nie tylko śląskiej) muzyczności. Że trzeba by dalej, dalej i więcej napisać, aż w końcu dojść do tego momentu, w którym słowa i tak już nic nam nie dopowiedzą. Gdyż poza ich granicami, ich możliwościami już tylko właśnie MUZYKA zostaje.

Dziwny to kawałek Górnego Śląska. Niby niezwyciężony bastion prastarych wartości, lecz i miejsce pozbawione tożsamości, bo przeprowadzono tu marnej jakości eksperymentpolityczny, po którym pozostały kłopotliwe relikty powojennego przewrotu ustrojowego.Czy STARE musiało przegrać z NOWYM, tak jak tutejsze rolnictwo, leśnictwo, górnictwo i hutnictwo musiały ustąpić pola branży samochodowej i nowym przemysłom lokującym się w Specjalnej Strefie Ekonomicznej? A może nikt nie wygrał i nikt nie przegrał? Albo pytanie zostało fałszywie postawione? Tak czy owak, społeczno-kulturowe oblicze Tychów (i okolic) pozostaje „nieoczywiste”, choć u schyłku drugiej dekady XXI wieku miasto to dość niespodziewanie – zważywszy na długie okresy jedynie pozorowanej integracji jego mieszkańców – zrasta się i konsoliduje, stanowiąc ważne ogniwo aglomeracji śląsko-zagłębiowskiej (nie tylko z uwagi na potencjał gospodarczy, ale również kapitał społeczny).Czyżby więc dziś do Tychów naprawdę przylegała etykieta „śląskiej Gdyni”? Trafna, jak nigdy wcześniej, a –notabene –użyta na tych łamach przez prof. Ewę Chojecką. Czyżbyśmy właśnie teraz stawali się – z innej strony rzecz ujmując – uczestnikami procesu tworzenia się innej formuły sławetnej „górnośląskiej wielokulturowości”, skoro w Tychach żyją już nie tylko starzy STARZY i starzy NOWI mieszkańcy (czyli ci z „dziada pradziada” i ci, którzy przed wieloma laty przyjechali z wszystkich dzielnic Polski, by pozostać tu „na zawsze”), lecz także nowi STARZY i nowi NOWI, tworzący w kolejnych generacjach osobliwą mieszankę etniczną? Jedno jest pewne: Tychy mają w swą biografię wpisany gen wzrostu i sukcesu. Dorastają do rangi i godności – czy się to komuś podoba, czy nie – nieformalnej stolicy ziemi pszczyńskiej.

Dwudziesty drugi numer kwartalnika "Fabryka Silesia". Tym razem zatytułowany PAMIĘĆ. Wnikliwej analizie poddano konsekwencje, jakie przyniósł Polsce (Górnemu Śląskowi i Europie Środkowej) rok 1918. Głos oddano przede wszystkim historykom (m.in. profesorowie Ryszard Kaczmarek i Robert Traba), filozofom (prof. Zbigniew Mikołejko) i politologom (m.in. dr Marek Migalski). Redakcję najbardziej interesowało, co z dziedzictwa niegdysiejszych bojów o niepodległość Rzeczypospolitej ciągle w nas żyje, a co jest tylko mitem bądź narzędziem używanym w dzisiejszych sporach politycznych. Na okładce wykorzystano obraz olejny cenionego współczesnego malarza śląskiego Ireneusza Walczaka.

Od pojawienia się pierwszej śląskiej drukarni, do wprowadzenia maszyn drukarskich – w takim przedziale czasowym - w książce Jerzego Ciurloka opowiedziane zostały dzieje poszczególnych drukarzy pracujących na Śląsku, ale także tych, którzy z Śląska wywędrowali, by gdzie indziej uprawiać czarną sztukę – jak nazywano drukarstwo. Opowiedziane są ich dokonania i warunki w jakich pracować im przyszło. A bywały one niezwykle trudne, czasem z sensacyjnymi wątkami. Autor wspomina też o najważniejszych dziełach, które wychodziły spod pras śląskich typografów, o związkach i wzajemnym oddziaływaniu krain ościennych, przypomina kilka niezwykłych postaci bibliofilów. Byli to chłopi i drobni rzemieślnicy, którzy zgromadzili po kilka tysięcy cennych wydawnictw.

Bogato ilustrowana opowieść o śląskiej kulturze, pracowitości, pobożności, humorze… Książka pokazuje bogactwo kulturowe Śląska i poczciwych Ślązaków.

Wydanie albumowe,

format A4, 112 stron, twarda okładka

autor – Marek Szołtysek

"Mały książe" w śląskiej wersji językowej przetłumaczony przez Grzegorza Kulika, tłumacza m.in. "Dracha" i Godniyj Pieśni".

„Mały Princ” z pewnością rozbawi wszystkich starszych i młodszych wielbicieli „Małego Księcia”. W przekładzie nie stracił jednak nic z filozoficznego charakteru oryginału.

Dla tych, którzy nie najlepiej radzą sobie z językiem śląskim, autor przygotował specjalny słowniczek, a całość książki na dołączonym audiobooku przeczytał znany i lubiany na Śląsku aktor i reżyser Mirosław Neinert.

Rozmówki śląsko-angielskie na wesoło

Książka jest podsumowaniem projektu Marcina Melona i Jacka Zygmunta "Co by pedzioł Szekspir?" zapoczątkowanego na Facebooku, w którym przedstawiali śląsko-angielski scenki rodzajowe z ogromną dawką humoru.

Książka zawiera prawie 100 ilustracji Jacka Zygmunta, dodatkowo opatrzonych śląsko-angielskim komentarzem Marcina Melona.

Całość drukowana w kolorze na papierze kredowym, dzięki czemu nadaje się także świetnie na prezenty dla osób nie znających śląskiego, a zainteresowanych ciekawą pamiątką ze Śląska.

Wiyncyj jak miljard norodu godo po chińsku, drugi miljard godo po angelsku. Po ślōnsku godo terozki ino pōł miljōna norodu. Nale nic sie niy starejcie! Dziynki tyj ksiōnżce wszysko bydzie inaksze i cōłko Ziymia bydzie godać po naszymu!

More than a billion people speak Chinese, the other billion speak English. But only half a million speak Silesian nowadays. Don’t worry! This book is going to change it; let’s make the entire Earth speak like we do!