Historia Śląska

Ułamek sekundy, sekunda, może dwie… Charakterystyczny dźwięk migawki aparatu fotograficznego, czas zatrzymuje się w miejscu… Powstaje niepowtarzalne odbicie rzeczywistości utrwalone na kliszy – odcisk autora i chwili, ciągu zdarzeń, historii osobistych, historii obiektów czy piękna otaczającej przyrody. Powstaje konkretny wycinek świata.

Paul Rother – kowal, pasjonat i samouk, niestrudzony piechur i podróżnik. Urodzony w Orzegowie, ale trwale związany z Bytomiem. Przez wiele lat pracował w kuźni kopalni „Hohenzollern” (później: „Szombierki”). Fascynowała go historia, astronomia, geologia, ale przede wszystkim w sposób skrupulatny rejestrował, studiował i dokumentował rzeczywistość za pomocą soczewki aparatu, tworząc własne światy.

Jakie więc są śląskie światy Paula Rothera? To obrazy Śląska i ze Śląska, obrazy czasu, ludzi i miejsc, często tych, których już nie ma. Najwięcej fotografii dotyczy właśnie najbliższej okolicy: rodzinnego Orzegowa, Szombierek, które stały się jego domem przez większą część życia, oraz okolic Bytomia. W spuściźnie Rothera nie brak również zdjęć z dalszych wypraw turystycznych. Wszystkie bez wyjątku odbywał po Górnym i Dolnym Śląsku, pogłębiając swoje poczucie estetyki i społeczną wrażliwość – z aparatem przy źrenicy i z notatnikiem w ręku.

Prezentowane w dwujęzycznym albumie fotografie ukazują piękno śląskich krajobrazów i architektury oraz zachwyt nad codziennością: wielopokoleniowe rodziny, roześmiane dzieci, pogodni staruszkowie, kobiety i mężczyźni w czasie pracy i odpoczynku. Odznaczają się przy tym niezwykłą estetyką światła, zatrzymaną w odcieniach czerni i bieli.

V tom dwujęzycznej, polsko-niemieckiej serii „Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności” pod redakcją prof. Joanny Rostropowicz.

Tak samo jak poprzednie tomy, również ten obejmuje stosunkowo obszerne biogramy ok. 80 wybitnych Ślązaków, którzy osiągnęli znaczące sukcesy w wielu różnych dziedzinach.

Tom otwiera biogram profesora Rudolfa Abichta, slawisty, orędownika języka górnośląskiego, zawiera też prezentacje sporej grupy mało znanych malarzy, rzeźbiarzy, muzyków, a także wybitnych aktorek i śpiewaczek, m. in. biogram  śpiewaczki Rose Ader, kochanki Pucciniego.

VI tom dwujęzycznej, polsko-niemieckiej serii „Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności” pod redakcją prof. Joanny Rostropowicz.

Tak samo jak poprzednie tomy, również ten obejmuje stosunkowo obszerne biogramy ok. 80 wybitnych Ślązaków, którzy osiągnęli znaczące sukcesy w wielu różnych dziedzinach.

VII tom dwujęzycznej, polsko-niemieckiej serii „Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności” pod redakcją prof. Joanny Rostropowicz.

Tak samo jak poprzednie tomy, również ten obejmuje stosunkowo obszerne biogramy ok. 80 wybitnych Ślązaków, którzy osiągnęli znaczące sukcesy w wielu różnych dziedzinach.

Komplet wszystkich dotychczas wydanych książek "ŚLĄZACY od czasów najdawniejszych do współczesnych. SCHLESIER von den frühesten Zeiten bis zur Gegenwart".

Praca zbiorowa pod redakcją prof. Joanny Rostropowicz (Uniwersytet Opolski) zawiera biogramy zasłużonych Ślązaków.
Całość została wydana w języku polskim i niemieckim.

Książki ta powinny być obowiązkowym wyposażeniem każdej śląskiej domowej biblioteki.

Każdy z tomów można też nabyć osobno, ale kupując komplet płacisz za 5 a otrzymujesz wszystkie 6!

Dwujęzyczna książka (polski i niemiecki) Manfreda Kutyma: Światło rozumu i wiedzy. Nobliści Śląscy 1901-1999 / Das Licht des Wissens und des Verstandes. Schlesische Nobelpreisträger.

Ze wstępu prof. Joanny Rostropowicz:

O sławnych Ślązakach nigdy za wiele, dlatego publikujemy kolejną pozycję o laureatach Nagrody Nobla, których ojczyzną była nasza śląska ziemia. Jest ich do tej pory trzynastu. Ta wysoka liczba jest chlubą naszego regionu. Nigdzie w świecie z tak niewielkiego skrawka ziemi nie pochodzi więcej noblistów.

Strony: 265

Monografia więzienia NKWD w Toszku w powiecie gliwickim, działającego od maja do listopada 1945 r. Przetrzymywano tam ok. 5 tys. osadzonych, zatrzymanych w ramach akcji "oczyszczania tyłów". Zmarło ok. 3 tys. więźniów. Publikacji towarzyszy wybór dokumentów i relacji świadków oraz zeznań osadzonych. Praca jest ilustrowana.

Autorzy: Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz, Dariusz Węgrzyn

Zbiór pokonferencyjny: "Colloquium Opole 2017. W 500-lecie Reformacji. Dziedzictwo, miejsce i przyszłość chrześcijaństwa"

Redakcja: Agata Haas, Annemarie Franke, Tadeusz Siwek, Robert Wieczorek

Liczba stron: 242

Spis treści:

...

Sekrety poszukiwaczy minerałów i kamieni szlachetnych, którzy od średniowiecza przemierzali Karkonosze i Góry Izerskie zostają tutaj ujawnione. Podobnie jak rozmaite wierzenia dotyczące magicznych mocy poszczególnych kamieni i ich właściwego wykorzystania.
O podziemnym skarbcu Ducha Gór i szaleństwie, jakie nierzadko wywoływał u tych, którzy próbowali je sforsować, autor pisze ze znawstwem i swadą, a liczne kolorowe ilustracje ułatwiają podróż przez omawiane zagadnienia. To drugie, poprawione wydanie popularnego tytułu.

Emanuel Zimmer - Wambierzyce. Historia miejsca pielgrzymkowego od jego początku do lat 20. XX w.

Pierwsze kompetentne i wyczerpujące opracowanie poświęcone działaniom zbrojnym Wielkiej Armii Napoleona na Śląsku, obronione jako praca doktorska na Uniwersytecie Wrocławskim. Tematyka obejmuje m.in.: opis sytuacji militarnej Śląska w 1806 r.; rozpoczęcie działań; oblężenia oraz obronę twierdz: Wrocław, Brzeg, Koźle, Świdnica, Nysa, Kłodzko i Srebrna Góra a także poczynania francuskiej administracji wojennej na Śląsku. Czytelnik znajdzie tu obszerne opisy bitew, taktyki wojsk napoleońskich oraz pruskich a także szereg informacji o historii, umocnieniach i modernizacji twierdz śląskich. Pasjonatów tematu zadowolą z pewnością aneksy zawierające dane statystyczne na temat wojsk, plany sytuacyjne bitew a także obszerna baza źródłowa. W opinii wytrawnego znawcy tematyki, prof. Jerzego Maronia z Uniwersytetu Wrocławskiego, autor wykazał się znakomitym warsztatem badawczym, w tym wyjątkową umiejętnością postrzegania tematyki w mikro i makroskali. Książka adresowana jest nie tylko do znawców i pasjonatów epoki napoleońskiej, lecz ze względu na przystępny język - do szerokiego grona odbiorców zainteresowanych nie tylko dziejami Śląska, ale i Europy Środkowo-Wschodniej początku XIX wieku.

Marianne Roth urodziła się w 1920 roku w Opolu, na Górnym Śląsku, jako Marianne Freund, żydówka pochodzenia Niemieckiego. W swojej książce „Wielowarstwowy kolaż” opowiada o doświadczeniach większości niemieckich Żydów w XX wieku. Pokazuje intelektualny i społeczny status tej grupy, której rozwój zostaje powstrzymany przez nazizm, a  społeczność traci jakiekolwiek znaczenie.

Krok po kroku w napisanych wspomnieniach pokazuje jak jej ukochane miasto, kiedyś tak przyjacielskie, pełne zieleni i prowincjonalnie senne, przekształca się w upiorne miejsce, rządzone przez niemieckich nazistów. Słowami p. Roth poznajemy późniejszy, dramatyczny efekt, jaki ta zmiana wywarła na losy jej rodziny.

Autorka opowiada o swoim idyllicznie szczęśliwym czasie dzieciństwa w Opolu, które kończy się w latach trzydziestych, skomplikowanej drodze prowadzącej do ocalenia jej samej i brata, samotnej ucieczce do Australii oraz stracie swoich rodziców. Pomimo samotności oraz wielu wyrzeczeń rozpoczęła nowe życie, w którym ogromną rolę odegrała jej miłość do sztuki, która  to pozwoliła jej przetrwać trudy pierwszych lat na emigracji i późniejszą integrację z nową ojczyzną.

To nie dająca się zapomnieć, inspirująca autobiografia będąca naoczną relacją świadka rozgrywających się wydarzeń.

Damian Halmer "Władysław, książę kozielsko-bytomski (1277/1283 – ok. 1352). Ambitny władca średniowiecznego Górnego Śląska"

Górnośląskie Zeszyty Biograficzne - tom I (wspólna seria wydawnictw Illustris i Silesia Progress)

Praca Damiana Halmera poświęcona została przybliżeniu postaci nieco zapomnianego księcia kozielsko-bytomskiego, drugiego władcy tego księstwa,
czyli Władysława. Ten ambitny przedstawiciel dynastii, która wykształciła się z linii Piastów opolsko-raciborskich, do tej pory nie doczekał się swojej pełnej
biografii [...] dlatego próbę podjętą przez Halmera należy uznać za cenną, pomimo tego, że nie mamy do czynienia z pracą czysto popularnonaukową.
Autor buduje swoją narracje w sposób przejrzysty i czytelny, co jest niezwykle ważne, bo praca ta adresowana jest nie koniecznie do zawodowych badaczy,
ale wszystkich miłośników historii regionalnej – górnośląskiej. Jest napisana żywym językiem i przyjemna w odbiorze.
dr hab. Marcin Böhm, prof. UO
(Uniwersytet Opolski)

Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach prezentuje międzywojenne województwo śląskie na tle II RP. Unikalne kartodiagramy, publikowane po raz pierwszy, pozwalają porównać potencjał ówczesnego polskiego Śląska z innymi regionami międzywojennej Polski. 20 map, uzupełnionych o liczne wykresy i zdjęcia, pokazuje szczegóły ówczesnej rzeczywistości politycznej, społecznej, kulturalnej i gospodarczej II RP oraz województwa śląskiego. Publikacja została uzupełniona o szczegółowe opisy i tabele statystyczne dla każdego zagadnienia.
Materiały zawarte w tece mogą być wykorzystywane w celach edukacyjnych przez uczniów szkół ponadpodstawowych, studentów, nauczycieli regionalistów oraz wszystkich zainteresowanych historią II RP.

Pod koniec 1740 roku młody awanturniczy król pruski Fryderyk II rzucił rękawicę pogrążonemu w kryzysie Cesarstwu Austriackiemu. Stawką był nie tylko Śląsk, ale przede wszystkim pozycja europejskiego mocarstwa, którą postanowił wraz z nim wydrzeć prastarej monarchii Habsbugów.
Tak rozpoczął się cykl wojen, które historia zapamiętała jako wojny śląskie, a których skutki przedefiniowały układ sił w Europie i pośrednio przyczyniły się do upadku Rzeczypospolitej.
Niesprawdzona, acz popularna lokalna legenda głosi, że król nie uciekał przed pościgiem, ale się przed nim ukrył. Dokładniej: został ukryty w kadzi po zacierze przez przygodną młynarkę, która później, przebranego w mężowskie cywilne łachmany, łodzią odwiozła króla do pobliskiego Mikolina, skąd monarcha dotarł do Lewina.
Historia ta wydaje się zbyt baśniowa, by mogła być prawdziwa. Ale tylko pozornie. Osiemnasty wiek obfitował w podobne wydarzenia. Ledwie siedem lat wcześniej inny król polski, Stanisław Leszczyński, też przemierzał Europę incognito, w chłopskiej sukmanie.

Fotografie wykonane przed sześćdziesięciu pięciu laty przez Hansa Kramarza, wraz z ujęciami z Wrocławia i Krakowa, są unikalnym zapisem podróży przez Górny Śląsk i okolice Anno Domini 1956. Przenoszą nas w ten dziś już bardzo odległy, a wtedy mocno powojenny czas, w którym ruiny wciąż stały obok wznoszonych bloków i kamienic, a starzy mieszkańcy żyli obok nowych przybyszów poczuwających się do roli gospodarzy. To nowy, polski Górny Śląsk wciąż jeszcze będący in statu nascendi, w którym stare współistnieje z nowym, a przeszłość spotyka się z teraźniejszością komunistycznej Polski 1956 r.

Na Dolnym Śląsku ilość zrujnowanych zabytków jest wprost zatrważająca. To już czwarty tom dedykowany temu regionowi.

Przewodnik poprowadzi Ciebie do miejsc, których „się nie zwiedza” i „się nie opisuje”. Zrujnowane pałace, zamki i dwory, budynki fabryczne, opuszczone kościoły, cmentarze ewangelickie, fortyfikacje, bunkry Armii Radzieckiej, dziwne pomniki, zabytki techniki.