Publikacje

Prezentowana tu galeria miejsc pamięci nie jest rodzajem przewodnika turystycznego po Górnym Śląsku, refleksji na temat historii regionu, czy przypadkowym zbiorem wydarzeń. Stanowi próbę rekonstrukcji kulturowych artefaktów leżących u podstaw tożsamości społeczności autochtonicznej. Twórcą pojęcia miejsc pamięci (lieux de mémoire) jest francuski historyk Pierre Nora. To on jako pierwszy podjął się próby rozszyfrowania znaczenia obiektów, które spełniają w pamięci rolę symboli. Przy czym miejsc pamięci nie rozumiemy tutaj tylko w kategoriach geograficznych. Mogą nimi być również ludzie, wydarzenia, czy nawet przedmioty. Miejsca pamięci wchodzą ze sobą w skomplikowane relacje i w różny sposób wzajemnie się rekonfigurują. Występują w różnych kontekstach i nabierają w nich odmiennych znaczeń.

Trzeci tom s serii Górny Śląsk w Polsce Ludowej pod. redakcją Adama Durczoka i Bernarda Linka poświęcony jest tematom wysiedleń i emigracji.

(Spis treści po wejściu na artykuł).

Strony: 352

Oprawa: miękka

Górny Śląsk. Atlas dla dzieci” to wydawnictwo wyjątkowe i niezwykłe, dzięki któremu najmłodsi oraz ich rodzice wybiorą się w fascynującą wyprawę po Górnym Śląsku, leżącym dziś zarówno w opolskiej części, katowickiej jak i po czeskiej stronie, który został zaprezentowany na 22 kolorowych planszach.

Publikacja jest swoistym przewodnikiem po kulturze, historii i geografii wielokulturowego i ze wszech miar ciekawego regionu. Na każdej z 22 kart atlasu czekają na czytelników wybitne postaci kultury, nauki czy techniki, bohaterzy legend i podań, nieznane lub zapomniane miejsca, i budowle, charakterystyczne dla regionu rośliny oraz zwierzęta, czy też smakowite, śląskie potrawy. Kolorowe mapy i ilustracje oraz ciekawe, i skondensowane opisy zachęcają zarówno do oglądania, jak i do czytania. Każda strona atlasu to okazja do odkrycia kolejnej z ekscytujących tajemnic Górnego Śląska.

Książka w twardej oprawie, dwujęzyczna (polski i niemiecki)

Autorzy: Sebastian i Monika Rosenbaum

Grunt jest książką mającą zarówno cechy powieści historycznej, jak i dokumentalnej. Czytelnik będzie śledzić dzieje chłopskiego rodu Rothów od jego początków niemal do jego zaniku. Choć ważną część Gruntu stanowi opis historii rolnictwa na ziemi hulczyńskiej w XX wieku, nie jest to literatura faktu – pojawiają się w książce także sceny pełne niedopowiedzeń i tajemnic, a nawet elementy horroru.

 Niektóre rozdziały książki inspirowane są świadectwami uczestników opisywanych wydarzeń historycznych, między innymi brutalnej kolektywizacji w latach 50. i 60. XX wieku. Wielu chłopów straciło wówczas życie, dom, dobrze prosperujące gospodarstwa. Zniszczono odwieczną więź z ziemią, a kolejne pokolenia nie były już zainteresowane rolą. Chłopi zapłacili więc ideologii komunistycznej wysoką daninę, zapłaciła ją też ziemia.

Książka sięga również do współczesności, której metaforą jest zabetonowanie dawnych pól i dalsze uszczuplanie i tak już mało urodzajnej ziemi. Czytelnik może więc zadać sobie pytanie, czy powieściowe przekleństwo rzucone na chłopski grunt trwa do dziś, skoro szacunek do ziemi jako żywicielki prawie zupełnie zniknął ze świadomości konsumpcyjnego społeczeństwa.

Anna Malchárková (1950) poetka i pisarka, zajmująca się w swojej twórczości tematyką życia wiejskiego na Śląsku, w szczególności na Ziemi Hulczyńskiej, skąd pochodzi i gdzie żyje. Debiutowała jako poetka ze zbiorem pisanym w hulczyńskim dialekcie śląskiego (Vidime to po našemu, 2004). Największe uznanie zdobyło jej opowiadanie Grunt (2011). Wśród ważniejszych dzieł należy wymienić także Modrá barva duhy (2009), Vyhnalovec (2014) i Záhada kamenného svědka (2016).

Książka ukazała się w ramach CANON SILESIAE - Ślōnske Dzieje (nr 12).

Polska, druga połowa lat osiemdziesiątych. Upadek, beznadziejność, odrealnienie. Do naprawy rzeczywistości przystępują dziesięciolatki z górnośląskiego blokowiska i ich idole – piłkarze Ruchu Chorzów.

1989 to ciepła i zabawna opowieść o pasji, marzeniach, ambicji i sile lokalnej wspólnoty. Lekkie i zręczne połączenie wspomnień i historycznego eseju.

Grzegorz Kopaczewski, rocznik 1977, politolog, autor powieści Global nation. Obrazki z czasów popkultury i Huta.

Książka ukazała się w ramach serii CANON SILESIAE - Ślōnske dzieje (nr 9).

Historyczna Książka roku 2019 w plebiscycie "Historia Zebrana" portali Histmag.org i granice.pl 

Kolejna po "Hanysce" i "Dzieciach Hanyski" poruszająca powieść Heleny Buchner.

Skończyła się wojna. Flora, po ucieczce przed frontem, wraca do rodzinnej wsi i rodzinnego domu. Niestety jej dom jest zajęty przez wysiedleńców ze wschodnich terenów II RP. Ciotkę Florę przygarniają krewni. Czy uda się jej odzyskać swoją własność? Czy wygnańcy ze Wschodu, chaziaje, będą w stanie współżyć z hanysami? Wszak i jedni i drudzy znaleźli się tutaj po przymusowej wywózce na Syberię, choć z różnych powodów. Jak ułożą się sąsiedzkie stosunki między ludźmi wychowanymi w zupełnie różnych warunkach kulturowych?

Ciotka Flora to kolejna opowieść o powojennej historii ziemi górnośląskiej i Górnoślązaków, opowiedziana w przystępny sposób. O trudnych czasach i trudnych wyborach, przed którymi stawali zwykli ludzie. Po Hanysce i Dzieciach Hanyski to trzecia powieść Heleny Buchner, wydana przez SilesiaProgress. Czytelnikowi nie raz popłyną łzy w czasie jej lektury, niektórzy zobaczą tam być może również kawałek losów swojej rodziny.

Książka ukazała się w ramach CANON SILESIAE - Ślōnske Dzieje (nr 13).

Prezentowana praca ma być próbą odejścia od czarno-białego postrzegania Niemców na Górnym Śląsku w okresie międzywojennym. Mimo kilku prób rekonstrukcji tego, kim byli, jak myśleli i jakimi motywacjami kierowali się Niemcy na Górnym Śląsku w tym okresie, obraz ten ciągle wydaje się niepełny. Przedstawiona biografia Hansa Lukaschka stanowi kolejny krok w kierunku zapełnienia tej luki (...)
Praca podzielona jest na cztery części. Hans Lukaschek był aktywny w różnych, w zasadzie odrębnych okresach i politycznych rzeczywistościach.
W części pierwszej omówiona została jego rola podczas plebiscytu i jego światopogląd z tego okresu. Część druga poświęcona została jego losom w okresie międzywojennym. Był w tym czasie przedstawicielem Niemiec przy Komisji Mieszanej w Katowicach, a potem nadprezydentem pruskiej Prowincji Górny Śląsk. Zmienił dalece światopogląd, stając się zaangażowanym orędownikiem interesów społeczności polskiej na tym obszarze. W części trzeciej omówiona została jego rola w Kręgu z Krzyżowej i poglądy, które podzielał z innymi dysydentami z tego środowiska. Część ostatnia poświęcona jest jego roli w powojennych Niemczech i działalności w funkcji ministra do spraw przesiedleńców. Jest w niej również mowa o sporach, jakie toczył z przedstawicielami postnarodowosocjalistycznych elit w Republice Federalnej.
(fragmenty Wstępu)

Książka po raz pierwszy wydrukowana w latach 90. XX w. w języku niemieckim. W Polsce powieść pojawiła się najpierw w częściach na łamach „Tygodnika Prudnickiego”. Natomiast pierwsza pełna publikacja powieści w języku polskim wydana została w 2015 r.

Prezentujemy drugie ulepszone wydanie powieści Lato umarłych snów Harry’ego Thürka.                   
Książka o ogromnym znaczeniu regionalnym, pokazująca losy Górnoślązaków i Górnoślązaczek w pierwszych miesiącach po II wojnie światowej. Powieść ta jest ważnym dokumentem swoich czasów bowiem dokładnie opisuje okrucieństwo i niesprawiedliwość okresu powojennego, ale także zawiedzione nadzieje wykorzystanej generacji oraz walkę równych grup o stabilność, a przede wszystkim o ojczyznę w okrutnym świecie.

Autor to znakomity reporter i fotograf oraz jeden z najwybitniejszych pisarzy Górnego Śląska-Harry Thürk.

Album z zebranymi na 192 stronach obrazami Henryka Wańka uzupełniony o historie ich powstania spisanych przez samego Maestro.

Wprowadzenie Henryka Wańka i Krystiana Gałuszki.

Oprawa: miękka ze skrzydełkami

Strony: 192

Papier: kreda

Pozostałości minionych czasów w postaci płyt nagrobnych i epitafiów głównej świątyni Opola i zachowane na nich informacje o osobach ważnych dla dziejów miasta i parafii opolskiej pozwalają na chwilę refleksji na temat sensu ludzkiego życia.Poszczególne opisy płyt nagrobnych i epitafiów z kościoła św. Krzyża w Opolu stanowią cenne źródło dla miłośników historii oraz mieszkańców opolskiego grodu.

Stare dolnośląskie cmentarze przestały być przestrzenią więziotwórczą, tym samym stały się miejscami niepamięci, trudnym dziedzictwem, które dopiero dziś, po ponad siedemdziesięciu latach udaje się oswoić i zaakceptować. Dziś coraz częściej dostrzegamy, że oprócz swych funkcji memoratywnych, cmentarze są również swoistymi tekstami kultury, dzięki którym możemy odczytać nie tylko ludzkie losy, ale również stosunek człowieka do śmierci, przemijania i do określonych wartości. Są namacalnym świadectwem pobytu na określonym terytorium grupy etnicznej, narodowej, regionalnej, wyznaniowej czy religijnej. Warto podkreślić, że autor z powodzeniem wybrał cmentarze i miejsca pochówku różnych grup narodowościowych (siłą rzecz z dominantą niemiecką) i wyznań. Nie zapomniał przy tym o cmentarzach wojskowych i wojennych oraz miejscach pochówku ofiar narodowego socjalizmu – jeńców, robotników przymusowych i więźniów obozów koncentracyjnych.

Publikacja jest zwięzłym kompendium przybliżającym czytelnikowi najważniejsze, historyczne nekropolie położone na terenie województw śląskiego i opolskiego. Pięćdziesiąt wybranych cmentarzy tworzy barwną mozaikę religijną i narodowościową, charakterystyczną dla obszarów politycznego, kulturowego i językowego pogranicza, jakim przez wieki był Górny Śląsk. Załączona na ostatniej stronie mapa z naniesionymi lokalizacjami poszczególnych obiektów zachęca do samodzielnej eksploracji.
Publikacja polsko-niemiecka.

Kolejna część przygód bohaterów znanych już z książki "Pokolenia w czerni"

Minął już dawno czas wojennej zawieruchy. Nastają jednak nowe porządki, które dyktują partyjni dygnitarze. Przekładają się one nie tylko na tych, którzy pracują w kopalni „Blynder”, ale też na wielu mieszkańców Rydoszyc - niewielkiej miejscowości na Górnym Śląsku. Tu również zmagają się oni z różnymi przeciwnościami losui szykanami, które autor powieści przytacza w ślad za autentycznymi wydarzeniami. Na tym tle Ślązacy wiodą barwne życie w scenerii familoków i górniczych szybów, pełne (nie)zwykłych trosk, poczucia wspólnoty i…miłosnych uniesień.

Liczba stron: 448

Długo oczekiwana kontynuacja losów książąt śląskich. Tym razem Jerzy Ciurlok w „Ich książęce wysokości. Część dolnoośląska” przybliży nam losy książąt tej historycznej krainy.

Autor o swojej książce:

Książka ta jest hołdem dla mojej ojczyzny, moich przodków i dorobku minionych wieków. Mam nadzieję, że pomoże ona w zrozumieniu śląskich dziejów i wzbogaci Państwa wiedzę na ich temat.

Słowo wstępne - Jerzy Gorzelik

Książka ukazała się w ramach serii CANON SILESIAE - Ślōnske dzieje (nr 3). 

Małą Wielką Księgę Drogi – debiutancki tom poetycki Jerzego Ciurloka – należy rozpatrywać na kilku poziomach: teoretycznoliterackim, biograficzno-historycznym, wreszcie duchowo-religijnym. Najprościej, nie znaczy najlepiej, byłoby czytać tę hipisowską książkę jako „dziennik podróży” – zapis transowej i ekstatycznej przygody zarówno w głąb siebie, jak też retrospektywną, generacyjną, relację z eskapady w szaloną przeszłość pod szyldem wolnej miłości i kontrkultury. Droga, którą przemierza autor, ciągnie się niczym Route 66, ma jednak swoje prywatne zjazdy i zakręty, skręty i zajazdy, na których dzieją się niestworzone rzeczy.  

Od pojawienia się pierwszej śląskiej drukarni, do wprowadzenia maszyn drukarskich – w takim przedziale czasowym - w książce Jerzego Ciurloka opowiedziane zostały dzieje poszczególnych drukarzy pracujących na Śląsku, ale także tych, którzy z Śląska wywędrowali, by gdzie indziej uprawiać czarną sztukę – jak nazywano drukarstwo. Opowiedziane są ich dokonania i warunki w jakich pracować im przyszło. A bywały one niezwykle trudne, czasem z sensacyjnymi wątkami. Autor wspomina też o najważniejszych dziełach, które wychodziły spod pras śląskich typografów, o związkach i wzajemnym oddziaływaniu krain ościennych, przypomina kilka niezwykłych postaci bibliofilów. Byli to chłopi i drobni rzemieślnicy, którzy zgromadzili po kilka tysięcy cennych wydawnictw.

Próba przedstawienia polskiemu czytelnikowi postaci Josepha von Eichendorffa jest wyzwaniem z kilku względów. Twórczością poety zajmują się przede wszystkim germaniści, opierając się naturalnie na oryginalnych tekstach – trudno dostępnych dla „zwykłego” czytelnika. Liczne, i świetne zresztą prace polskich germanistów koncentrują się na określonych problemach: recepcji dzieła, badania procesu twórczego, analizie wybranych utworów etc. – są i muszą być pisane po niemiecku. Docierają głównie do kolegów po fachu, umykając uwadze czytelników nieznających języka niemieckiego. Możliwość poznania Eichendorffa jest zatem bardzo ograniczona.

Brakuje także obszerniejszej, popularnej biografii opartej na nowszych opracowaniach historycznoliterackich. Szkoda, bo ponadczasowa wielkość tego niemieckiego romantyka uznawana jest nie tylko w krajach europejskich, ale także w USA, Japonii czy Chinach. Oczywiście główną przeszkodę w poznaniu poety stanowi znikoma ilość tekstów przełożonych na język polski. Dotychczas tłumaczone utwory („Z życia nicponia”, „Marmurowy posąg”, „Niegdyś przeżyłem” oraz ok. trzystu wierszy) są zaledwie cząstką tego, co autor „Nicponia” napisał. 

Celem mojej książki jest pokazanie Josepha von Eichendorffa na tle epoki, w której żył, jego konstelacji rodzinnych i zawodowych, relacji ze słynnymi ludźmi pierwszej połowy XIX wieku. Jest to również próba naszkicowania osobowości człowieka zamkniętego w sobie, unikającego wywnętrzania się czy zwracania na siebie uwagi.

Książka ukazała się w ramach CANON SILESIAE - Ślōnske Dzieje (nr 10).

"Joseph Wilpert 1857-1944. Archeolog chrześcijański. Życie i dzieło" - publikacja pod redakcją prof. Joanny Rostropowicz i bp. Jana Kopca.

Zbiór artykułów w języku polskim, niemiecki i angielskim o Josephie Wilpercie, śląskim badaczu rzymskich katakomb.

Strony: 152

Oprawa: miękka